دوغ بدون‌گاز گازدار! یک زمانی با فروپاشی شوروی، کشورهای جدیدی در حاشیه دریای خرز پیدا شدند که نیاز مبرم به کالاهای اساسی و محصولات کشاورزی داشتند. در آن زمان، بازرگانان و کارآفرینان ایرانی نتوانستند آنچنان که باید در این بازار حضور پیدا کنند. کسی که رفتار تاجرهای ایرانی را در آن زمان دیده است، دلایل زیادی را می‌تواند بگوید، که بنظرم مهمترین آنها عدم شناخت مفهوم مزیت رقابتی بود.
آن روزها گذشت و گذشت تا وقتی که آتش جنگ در عراق فروکش کرد و داعش نابود شد. باز هم بازارهای شمال،مرکز و جنوب عراق به خاطر مشابهت‌های مذهبی و قومی، علاقه فراوانی به خریدن کالاهای ایران داشتند. بیاد دارم در یک جلسه‌ای که در اتاق مشترک ایران-اقلیم بود وقتی یکی موقع نهار یک دوغ ایرانی که روی آن کلمه «بدون گاز» را نوشته بود، باز کرد، دوغ فواره زد و در سفره ریخت. طرف عراقی با یک نگاه مظلومانه‌ای گفت ما خواهان و خواستار کالاهای شما هستیم، اما شما با ما چنین می‌کنید. اگر باز هم بخواهیم دلیلی بر عدم توفیق کالای ایرانی در عراق و سوریه پیدا کنیم، باز هم همان عدم شناخت مزیت رقابتی است.
این روی ناخوش بود. اما روی خوش قضیه اینجاست که با رقابتی شدن بازارهای داخلی، برخی از روی اجبار، به مزیت رقابتی دست پیدا کردند و محصولاتی را عرضه کرده‌اند که در سراسر کشورهای عربی و آفریقایی و شرق اروپا به فروش می‌رسد.
چه در موفقیت و چه در شکست‌ها، مزیت رقابتی اولین عامل برای بررسی است. اجازه بدهید در این مقاله شما را به طور کامل با مفهوم مزیت رقابتی آشنا کنم.
در اقتصاد مدرن که تغییرات سریع و رقابت شدید ویژگی‌های اصلی آن هستند، شرکت‌ها باید برای بقای خود از رویکردهایی استفاده کنند که بتواند جایگاه آنها را در بازار تثبیت کند. مزیت رقابتی، به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم در استراتژی کسب‌وکار، راهی است که شرکت‌ها می‌توانند از آن برای برتری نسبت به رقبا استفاده کنند. این مقاله تلاش دارد تا مفهوم مزیت رقابتی را با جزئیات بیشتری توضیح دهد، راه‌های ایجاد آن را بررسی کند، و مثال‌هایی از شرکت‌های ایرانی و بین‌المللی را ارائه دهد تا مدیران عامل و مدیران ارشد بتوانند از آن در تدوین استراتژی‌های خود بهره‌مند شوند.
مزیت رقابتی به توانایی یک شرکت در ارائه ارزش منحصربه‌فرد به مشتریان اشاره دارد؛ ارزشی که رقبا قادر به ارائه آن نیستند یا به سختی می‌توانند آن را کپی کنند. این مفهوم دربرگیرنده دو عنصر اصلی است:
دیدگاه پورتر: مزیت رقابتی پایدار
مایکل پورتر، استاد برجسته استراتژی در دانشگاه هاروارد، در کتاب معروف خود “مزیت رقابتی” این مفهوم را به‌طور دقیق تشریح کرده است. او معتقد است که یک شرکت زمانی می‌تواند به مزیت رقابتی پایدار دست یابد که نه تنها به ایجاد ارزش بی‌همتا برای مشتریان تمرکز کند، بلکه ساختاری را ایجاد نماید که این ارزش به‌صورت مداوم حفظ و توسعه یابد.
پژوهش علمی:
مطالعه‌ای در “Strategic Management Journal” نشان داده است که ۷۸ درصد از شرکت‌هایی که توانسته‌اند در پنج سال متوالی سهم بازار خود را حفظ یا افزایش دهند، استراتژی‌های مبتنی بر مزیت رقابتی قوی داشته‌اند.
شرکت‌هایی که دارای مزیت رقابتی هستند، می‌توانند سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهند. دلیل این امر ساده است: مشتریان تمایل دارند از برندهایی خرید کنند که بهترین ارزش را ارائه می‌دهند.
مزیت رقابتی به شرکت‌ها اجازه می‌دهد حاشیه سود بالاتری را حفظ کنند، چه از طریق کاهش هزینه‌ها و چه از طریق فروش محصولات و خدمات با قیمت‌های بالاتر.
شرکت‌هایی که مزیت رقابتی قوی دارند، در برابر نوسانات اقتصادی، ظهور رقبا، و تغییرات بازار مقاومت بیشتری دارند.
ارائه ارزش منحصربه‌فرد موجب می‌شود مشتریان به برند وفادار باشند و از محصولات یا خدمات شرکت بارها استفاده کنند.
مثال داخلی: دیجی‌کالا
دیجی‌کالا با تأکید بر شفافیت اطلاعات، تجربه کاربری جذاب، و خدمات پس از فروش توانسته است به مزیت رقابتی قوی در بازار تجارت الکترونیک ایران دست یابد.
مزیت رقابتی به شکل‌های مختلفی ظاهر می‌شود که هر یک از آنها می‌تواند متناسب با صنعت، بازار هدف، و منابع شرکت، کاربرد داشته باشد:
شرکت‌هایی که می‌توانند محصولات خود را با کمترین هزینه ممکن تولید کنند، توانایی ارائه قیمت‌های پایین‌تری دارند و از این طریق مزیت رقابتی به دست می‌آورند.
شرکت‌هایی که محصولاتی منحصربه‌فرد با ویژگی‌های متمایز ارائه می‌دهند، می‌توانند از طریق ایجاد ارزش افزوده، مشتریان بیشتری جذب کنند.
نوآوری می‌تواند در تولید محصولات جدید، فرآیندهای بهینه‌سازی‌شده، یا مدل‌های کسب‌وکار متحول‌کننده ظاهر شود.
تجربه مشتری به عامل کلیدی تبدیل شده است که می‌تواند شرکت‌ها را از رقبا متمایز کند. استفاده از ابزارهایی مانند داده‌کاوی، شخصی‌سازی خدمات، و ایجاد تعامل نزدیک با مشتریان از روش‌های کارآمد در این زمینه است.
هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی، و اینترنت اشیا ابزارهایی هستند که می‌توانند فرآیندهای کسب‌وکار را بهینه کرده و مزیت رقابتی ایجاد کنند.
سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه (R&D) یکی از راه‌های کلیدی برای ایجاد نوآوری و مزیت رقابتی است.
یک زنجیره تأمین کارآمد می‌تواند هزینه‌ها را کاهش داده و سرعت تحویل محصولات به بازار را افزایش دهد.
مزیت رقابتی یک مفهوم پویا و حیاتی در دنیای کسب‌وکار است که مدیران عامل و مدیران ارشد باید آن را در اولویت‌های استراتژیک خود قرار دهند. از طریق سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، تمرکز بر تجربه مشتری، و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، سازمان‌ها می‌توانند مزیت رقابتی پایدار ایجاد کنند و در بازارهای داخلی و بین‌المللی به موفقیت دست یابند.
در این سایت به شما کمک می‌کنیم استراتژی رقابتی نوین را در کسب‌وکار خود بکار ببرید و به یک سیستم سودآور و پایدار برسید. مدرسه استراتژی یک وب‌سایت تخصصی است که جمعی از اساتید دانشگاهی و دارای تجربه کاری بیش از ده سال در آن حضور دارند. اگر تکنیک‌ها و مبانی پایه‌ای استراتژی را بر اساس کاری کشورمان بکار بگیرید، آنگاه انتخاب‌های دقیق و موثری خواهید داشت. اگر یک فرد حرفه‌ای در این زمینه هستید، آموزه‌های جدیدی را در لبه علم استراتژی پیدا خواهید کرد که به شما کمک می‌کند بر دانش تخصصی خود بیافزایید.
در اینجا دوره‌های آموزشی و پادکست‌هایی را درباره استراتژی پیدا خواهید کرد.
قبلا عضو سایت شدید؟
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
:::: درصورت وجود هر گونه مشکل در ورود یا عضویت با کارشناسان ما تماس بگیرید ::: ۰۹۳۰۵۵۸۱۹۲۹
قبلا عضو سایت شدید؟
:::: درصورت وجود هر گونه مشکل در ورود یا عضویت با کارشناسان ما تماس بگیرید ::: ۰۹۳۰۵۵۸۱۹۲۹
